Een advocatenteam van de juridisch bijstand gespecialiseerd in energie: een hefboom in de strijd tegen de non take-up!

Geplaatst op: 18/11/2020 - Bijgewerkt: 06/01/2021

De non take-up, een term die verwijst “naar elke mogelijke situatie waarin iemand zich bevindt die geen gebruik maakt van het openbaar aanbod van rechten en diensten waarop hij aanspraak zou kunnen maken”¹, kent heel wat verschillende oorzaken. Een daarvan is de complexiteit van de juridische procedures in het kader van het verkrijgen van rechten en/of diensten. Het Steunpunt wil samen met verschillende advocaten van de Brusselse balie de strijd aanbinden met dit fenomeen door juridische ondersteuning aan te bieden die specifiek gericht is op energie. Uitleg en concrete details.

Volgens een schatting van Brugel komt 75 tot 80% van de cliënten niet opdagen op hoorzittingen bij de vrederechter wanneer ze worden gedagvaard omwille van een betalingsachterstand. Omdat ze bang zijn, omdat ze niet goed geïnformeerd zijn, omdat ze er het voordeel niet van inzien of omdat ze niet begeleid worden. Sommige OCMW’s zorgen voor een aanwezigheid tijdens deze zittingen, maar dat is geen algemene praktijk.

We beschikken op dit moment niet over enige relevante cijfers wat betreft het aantal procedures dat door de cliënt zelf wordt opgestart om een schadevergoeding te bekomen, bijvoorbeeld om oneerlijke praktijken van een leverancier aan te vechten, om een kostenafrekening van een eigenaar te betwisten of om in beroep te gaan tegen een beslissing van een OCMW. Maar we kunnen ongetwijfeld stellen dat deze cijfers heel laag zouden liggen. Ter vergelijking: uit een recente publicatie van de BBROW blijkt dat in 93% van de huurzaken het initiatief voor de procedure wordt genomen door de verhuurder en dat ten minste 50% van de huurders niet aanwezig is wanneer hun zaak voorkomt.

Vorig jaar is een werkgroep, die in het leven werd geroepen door het Steunpunt en waarin maatschappelijk werkers zetelden, gaan nadenken over de oorzaken van de non take-up van rechten, sociale beschermingsmaatregelen en klachtenprocedures in het domein van energie en water, alsook over mogelijke oplossingen. Een van die oplossingen bestaat erin om begeleiding en ondersteuning te bieden aan mensen die bij een juridische procedure betrokken zijn.

Ondertussen hebben al verschillende advocaten van de Brusselse balie, die gratis juridische hulp bieden, aan het Steunpunt te kennen gegeven dat ze regelmatiger mensen willen verdedigen die betrokken zijn bij geschillen rond energie en water. Zij kunnen voor onze diensten een contactpunt vormen wanneer een gebruiker voor de vrederechter moet verschijnen of wanneer een situatie vereist dat er een juridische procedure wordt gestart.

Hoe gaat dit alles concreet in z’n werk?

Als je te maken krijgt met een situatie waar volgens jou de tussenkomst van een advocaat vereist is, kan je met ons contact opnemen. We analyseren dan samen met jou het dossier, gaan na of de betrokkene recht heeft op juridische bijstand en leggen contact met een advocaat die gespecialiseerd is in de materie. Je kan ons bereiken van 9u30 tot 16u30 op 02/526 03 00 of per mail via socialenergie@fdss.be.

Wie heeft recht op juridische bijstand?

Naargelang het inkomen en de situatie van de betrokken persoon kan de juridische bijstand volledig of gedeeltelijk gratis zijn.

De voorwaarden werden ingrijpend gewijzigd op 1 september 2020 en kunnen hier worden geraadpleegd : https://cajdebruxelles.be/acces-a-l-aide-de-2eme-ligne

Kort samengevat worden de drempelwaarden verhoogd met € 200 ten opzichte van de situatie die tot eind augustus van kracht was, ongeacht het feit of de betrokkene alleenstaande is of samenwoont.

Verder zullen de drempels voor toegang tot juridische bijstand forfaitair worden verhoogd met € 100 per jaar in 2021, 2022 en 2023. Door de drempels voor de toegang tot juridische bijstand te verhogen, krijgen mensen die vroeger niet van deze vorm van ondersteuning konden genieten, daar voortaan, ten minste gedeeltelijk, wel recht op. Zo heeft het Bureau voor Juridische Bijstand berekend dat een alleenstaande met drie kinderen ten laste die een netto-inkomen van € 2.580 per maand heeft, gedeeltelijk gratis juridische bijstand kan krijgen en hierdoor maximaal € 125 zal betalen voor de volledige behandeling van zijn of haar dossier.

Dit is een belangrijke stap voorwaarts op het vlak van toegang tot justitie.

Wie meer informatie wil over de non take-up van rechten, kan hier terecht:

https://www.socialenergie.be/le-non-recours-aux-droits-en-matiere-denergie-et-deau/

Op deze pagina van de website zijn verschillende publicaties, de werkzaamheden van de WG en officiële rapporten en adviezen samengebracht.

[1] Inzichten in non take-up van de sociale rechten en in sociale onderbescherming in het Brussels Gewest, Brussels Armoederapport 2016. Observatorium voor Gezondheid en Welzijn Brussel.