Becommentarieerde vonnissen in de strijd tegen de non take-up van rechten
Geplaatst op: 18/11/2020 - Bijgewerkt: 06/01/2021
De complexiteit van de specifieke of juridische woordenschat die in gerechtelijke documenten of procedures wordt gebruikt, kan ertoe leiden dat mensen geen gebruik gaan maken van hun rechten (non take-up)1. Wanneer iemand een tekst niet begrijpt, kan dit er inderdaad toe leiden dat zijn of haar toegang tot rechten en diensten wordt bemoeilijkt. Om dit probleem te verhelpen en ervoor te zorgen dat vonnissen beter begrepen worden, stellen we jullie becommentarieerde vonnissen voor waarin we ingaan op de verschillende elementen die er deel van uitmaken.
Deze documenten bespreken de structuur en de redenering van een vonnis. De twee vonnissen hebben betrekking op energie. Bij het vonnis dat wordt becommentarieerd door het Steunpunt en InforGasElek wordt bijkomende uitleg gegeven om de betrokken zaak beter te begrijpen.
- Een door het Steunpunt en InforGasElek becommentarieerd vonnis op het vlak van energie
- Een door het Steunpunt voor de Diensten Schuldbemiddeling becommentarieerd vonnis
Het leek ons nuttig om deze becommentarieerde vonnissen te verspreiden omdat mensen vaak te kennen geven dat ze het moeilijk vinden om een vonnis dat aan hen is gericht, te begrijpen. Omdat juridische taal ontoegankelijk is ten gevolge van haar intrinsieke complexiteit. (zie Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting (2015). Publieke diensten en armoede. Een bijdrage aan politiek debat en politieke actie. Achtste tweejaarlijks verslag 2014-2015. Brussel, Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting, pp. 10-39). Ook voor wie de officiële landstalen van België niet machtig is, is het heel moeilijk of zelfs onmogelijk om een verdediging te vinden en te begrijpen wat er gebeurt na het vonnis. Ook hier is de tussenkomst van een maatschappelijk werker noodzakelijk.
Mazet, die verantwoordelijk is voor studies die worden uitgevoerd door het gereputeerde Franse Observatoire des non-recours aux droits (Odenore), dat gespecialiseerd is in de non take-up van rechten, stelt op zijn beurt dat het belangrijk is dat informatie niet alleen wordt “geproduceerd en gegeven, maar ook ontvangen en begrepen door het publiek voor wie ze is bestemd.” Daarom moeten openbare en sociale actoren “hun publiek op een actieve of zelfs “proactieve” manier benaderen (door betrokkenen in voorkomend geval te begeleiden), rekening houdend met de eventuele specifieke kenmerken ervan, zodat mensen op de best mogelijke manier kunnen beschikken over begrijpelijke en bruikbare informatie.” (zie P. Mazet, «Analyse du non-recours aux droits: un outil d’évaluation des politiques publiques», in Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting, Armoede en ineffectiviteit van rechten, Brussel, Het Handvest, 2017).
Vanuit deze visie op de strijd tegen non take-up en toegang tot rechten, hopen we dat deze becommentarieerde vonnissen maatschappelijk werkers kunnen helpen om gebruikers die een vonnis hebben ontvangen optimaal te begeleiden.
[1] “Non take-up verwijst naar elke mogelijke situatie waarin iemand zich bevindt die geen gebruik maakt van het openbaar aanbod van rechten en diensten waarop hij aanspraak zou kunnen maken” Inzichten in non take-up van sociale rechten en in sociale onderbescherming in het Brussels gewest, Brussels armoederapport 2016. Observatorium voor Gezondheid en Welzijn Brussel.
