Het Sociaal Tarief (vroeger Specifiek Sociaal Tarief of SST)

Mis à jour le : 23/09/2016

Wat is het sociaal tarief?

Tarif_social_gaz_elecHet federale sociaal tarief werd vroeger Specifiek Sociaal Tarief (SST) genoemd.

Het is een voorkeurstarief dat overeenstemt met het laagste vastgestelde commerciële tarief op de Belgische aardgas- en elektriciteitsmarkt. Het sociaal tarief is een federale sociale maatregel die is voorbehouden voor bepaalde categorieën personen. Dit tarief wordt iedere 6 maanden vastgelegd door de CREG.

Sociaal tarief en commercieel contract
Wanneer iemand geniet van het sociaal tarief betekent dit niet dat hij geen contract moet hebben bij een leverancier (commercieel of standaardcontract). Deze laatste hanteert het sociaal tarief voor zijn klanten die daar recht op hebben, en ontvangt een financiële compensatie van de CREG.

Wie heeft recht op het sociaal tarief?

Het federale sociaal tarief geldt voor een aantal welomschreven categorieën van personen, en is niet gebaseerd op een inkomen. Om aanspraak te kunnen maken op het sociaal tarief, volstaat het dat een van de personen die op het betrokken adres gedomicilieerd is en deel uitmaakt van het gezin, tot een van de volgende categorieën behoort1:

Huurders van sociale woningen

Huurders van sociale woningen die worden verwarmd via een gemeenschappelijke ketel op aardgas, genieten het sociaal tarief. De huisvestingsmaatschappij rekent het tarief aan de huurders door via de kostenafrekening. Het sociaal tarief is enkel van toepassing op aardgas en niet op elektriciteit.

Controles
Huurders van sociale woningen moeten zich tot de huisvestingsmaatschappij wenden om:

  • de uitvoering van de stappen die nodig zijn om de toepassing van het sociaal tarief mogelijk te maken
  • de toepassing van het sociaal tarief te controleren

Persoon die een van de volgende tussenkomsten van het OCMW geniet:

  • een maatschappelijke steun die geheel of gedeeltelijk ten laste wordt genomen door de Staat2
  • een leefloon
  • een financiële maatschappelijke steun aan iemand die is ingeschreven in het vreemdelingenregister met een verblijfsvergunning van onbepaalde duur en die, omwille van zijn nationaliteit, geen recht op maatschappelijke integratie heeft.
  • een voorschot op:
    • de inkomensgarantie voor ouderen (IGO)
    • de uitkering aan personen met een handicap

Persoon die een van de volgende tussenkomsten van de FOD Sociale Zekerheid geniet

  • een inkomensvervangende uitkering voor personen met een handicap
  • een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden
  • een leefloon voor personen met een handicap
  • een tegemoetkoming voor hulp aan derden
  • een bijkomende kinderbijslag voor kinderen die getroffen zijn door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid van minstens 66 %3

Persoon die een van de volgende tussenkomsten van de Rijksdienst voor Pensioenen geniet

  • het gewaarborgd inkomen voor bejaarden
  • een toelage voor personen met een handicap op basis van een arbeidsongeschiktheid van 65%
  • de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO)
  • een tegemoetkoming voor hulp aan derden

Voor meer informatie
Raadpleeg de omzendbrief betreffende de automatisering van de sociale tarieven voor aardgas en elektriciteit.

[1] Zie Art. 2 van het ministerieel besluit van 30 maart 2007 houdende vaststelling van sociale maximumprijzen voor de levering van aardgas aan de beschermde residentiële klanten met een laag inkomen of in een kwetsbare situatie en ministerieel besluit van 30 maart 2007 houdende vaststelling van sociale maximumprijzen voor de levering van elektriciteit aan de beschermde residentiële klanten met een laag inkomen of in een kwetsbare situatie.
[2] Deze categorie werd niet uitdrukkelijk opgenomen in de ministeriële besluiten van 30 maart 2007, maar wordt wel systematisch vermeld door de FOD Economie. Zie http://economie.fgov.be/nl/consument/Energie/Facture_energie/sociale_energiemaatregelen/sociaal_tarief_elektriciteit_aardgas/#.VDd0xhZe_ys . In de praktijk blijkt dat buitenlandse personen die een verblijfsvergunning hebben om in België te studeren en die afhankelijk zijn van het OCMW, niet kunnen genieten van het federale sociaal tarief. Op basis van artikel 57, §2 van de organieke wet betreffende de OCMW’s (1976) kunnen ook personen die illegaal in ons land verblijven geen aanspraak maken op het federale sociaal tarief, ook al hebben ze wel recht op dringende medische hulp, die ontegensprekelijk kan worden geklasseerd als “maatschappelijke steun die geheel of gedeeltelijk ten laste wordt genomen door de Staat”.
[3] De beoordeling van de rechten van het kind valt onder de verantwoordelijkheid van de FOD Sociale Zekerheid, maar concreet is de uitbetaling van toelagen voor kinderen de verantwoordelijkheid van het kinderbijslagfonds.

Hoe kunt u uw recht op het sociaal tarief laten gelden?

In principe wordt het sociaal tarief automatisch toegepast:

  • de FOD Economie kruist de gegevens van het Rijksregister, de Kruispuntbank voor de Sociale Zekerheid en de energieleveranciers via een geautomatiseerde databank
  • de FOD Economie bezorgt de leveranciers de gegevens van de klanten die recht hebben op het sociaal tarief
  • de leveranciers hanteren het sociaal tarief voor de begunstigden die bij hen klant zijn

In de realiteit is dit automatisme niet absoluut.

  • Voor bepaalde groepen begunstigden gebeurt de toekenning niet automatisch. Het gaat enerzijds om huurders van sociale woningen, anderzijds om personen die van het OCMW een voorschot ontvangen op:
    • het gewaarborgd inkomen voor ouderen
    • een tegemoetkoming aan personen met een handicap.
  • Soms zijn er verschillen tussen de identificatiegegevens van het Rijksregister en de gegevens die worden vermeld op de energiecontracten. Bij personen voor wie die het geval is, wordt het sociaal tarief mogelijk niet automatisch gehanteerd.
  • Personen die de automatische verwerking van hun gegevens van persoonlijke aard hebben geweigerd.
  • De begunstigde van het sociaal tarief wordt niet opgenomen in de gezinssamenstelling. Bijv.: een kind met een fysieke of mentale handicap van ten minste 66% dat afwisselend bij elk van zijn 2 ouders verblijft en dus logischerwijze maar in de gezinssamenstelling van één van beide ouders wordt opgenomen.
  • Het is mogelijk dat de betrokkene sinds kort het sociaal tarief geniet maar dat de FOD Economie nog niet over alle informatie beschikt. Het systeem wordt om de 3 maanden automatisch geüpdatet. De FOD wordt dus slechts 4 keer per jaar geïnformeerd over de identiteit van de begunstigden van het sociaal tarief.
  • Wanneer iemand verhuist of van leverancier verandert, wordt hem niet automatisch het sociaal tarief toegekend. Er is geen automatische overzetting naar de nieuwe EAN-code(s).

Als de toekenning niet automatisch gebeurt
Personen bij wie de toekenning niet automatisch gebeurt, moeten een specifiek attest van de bevoegde instantie naar hun leverancier sturen om van het sociaal tarief te kunnen genieten.

Als de gebruiker een attest ontvangt van de FOD Sociale Zekerheid, dan geniet hij niet van de automatische behandeling. In dat geval moet hij het attest terugzenden naar zijn leverancier om van het sociale tarief te kunnen genieten

Hoe controleert u of het sociaal tarief wordt toegepast?

Gewoonlijk kan dit worden gecontroleerd op de factuur: de meeste leveranciers vermelden de toepassing van het sociaal tarief voluit op de eindafrekening. Sommigen vermelden het ook op de voorschotfacturen (ook tussentijdse facturen genoemd).

Voorbeeld:Electrabel vermeldt het specifiek sociaal tarief op pagina 3 van de factuur.

In geval van onzekerheid is het altijd aanbevolen om contact op te nemen met de energieleverancier(s).

Verhuis
Bij een verhuis wordt het sociaal tarief niet toegepast op het nieuwe adres, als de datum waarop de nieuwe woning wordt betrokken vroeger is dan de datum waarop het contract op het oude adres wordt afgesloten. Wanneer de contracten (oud en nieuw) elkaar overlappen, geldt het sociaal tarief slechts voor één aansluitpunt en bijgevolg verliest de betrokkene zijn recht op het sociaal tarief op het nieuwe adres.

Hoe kunt u ervoor zorgen dat het sociaal tarief wordt toegepast?

Wanneer iemand recht heeft op het sociaal tarief maar er nog niet van geniet, kan de betrokkene:

  • contact opnemen met de leverancier om hem te wijzen op het probleem. De fout kan bijvoorbeeld toe te schrijven zijn aan het feit dat de informatie van de leverancier niet up to date is, of aan de onjuistheid van de “klantgegevens” waarover hij beschikt (naam, voornaam, rijksregisternummer en geboortedatum).
  • Contact opnemen met de FOD Economie. De FOD Economie kan controleren of de betrokkene effectief behoort tot de groep begunstigden die automatisch recht hebben op het sociaal tarief. De betrokkene kan contact opnemen via:
    • de telefoon of via het Contact Center: 0800 120 33 (van 9u00 tot 17u00). Om de nodige controles te kunnen uitvoeren, heeft de operator de volgende gegevens nodig:
      • persoonsgegevens: rijksregisternummer (= het nummer van 11 cijfers op de achterzijde van de identiteitskaart)
      • de naam en voornaam van de titularis van het contract, indien mogelijk
      • het volledige adres
      • het klantnummer
      • zijn EAN-code(s), indien mogelijk
    • het internet, via de beveiligde site
  • Contact opnemen met de bevoegde instantie:
    • wanneer de betrokkene niet vermeld wordt bij de “rechthebbenden” van het sociaal tarief, kan hij contact opnemen met de bevoegde instantie om een specifiek attest aan te vragen en dit over te maken aan de leverancier.

Herhaling van de procedure
Zolang een gebruiker niet automatisch van het tarief geniet, moet deze procedure bij het begin van elk jaar worden herhaald.

Voor welke periode wordt het sociaal tarief toegekend?

Duur van de toepassing:

Het sociaal tarief wordt toegepast vanaf de eerste maand van het trimester waarin de betrokkene zijn recht op het sociaal tarief heeft geopend.

Voorbeeld:
Als de betrokkene vanaf 1 maart recht heeft op een leefloon, zal het sociaal tarief ook worden toegepast voor de maanden januari en februari.

De betrokkene blijft van het sociaal tarief genieten zolang hij aan de toekenningsvoorwaarden beantwoordt (Zie “Wie heeft recht op het sociaal tarief?”). Als hij er niet meer aan beantwoordt, verliest hij zijn recht op het sociaal tarief. Het zal echter van toepassing blijven tot 31 december van het lopende jaar.

Mogelijk verstrijkt er enige tijd tussen het moment waarop de betrokkene zijn recht op het sociaal tarief opent en het moment waarop deze informatie de leverancier bereikt en deze dus het tarief aanpast. Tijdens deze maanden worden de voorschotfacturen berekend op basis van het normale commerciële tarief. Dit kan achteraf op verschillende manieren worden rechtgezet, maar gewoonlijk gebeurt de regularisering via de eindafrekening.

Terugwerkende kracht:

Wanneer iemand op de eindafrekening vaststelt dat hij niet heeft genoten van het sociaal tarief hoewel hij daar wel recht op heeft, kan hij dit recht met terugwerkende kracht laten gelden. Deze terugwerkende kracht geldt ten hoogste voor de 12 maanden voorafgaand aan de afgifte van de eindafrekening. De betrokkene moet zijn aanvraag indienen bij zijn leverancier en moet daarbij het attest van de bevoegde instantie toevoegen voor de betrokken periode (Zie “Wie heeft recht op het sociaal tarief?”).

De leverancier stelt dan een nieuwe factuur op die de betwiste factuur vervangt, en de betrokkene krijgt het verschil tussen het sociaal tarief en het commerciële tarief terugbetaald.

Als de leverancier de toepassing van het sociaal tarief voor deze periode betwist, kan de betrokkene een klacht indienen bij de leverancier. Wanneer de leverancier bij zijn standpunt blijft of de betrokkene geen antwoord op zijn klacht krijgt binnen de tien werkdagen, kan deze laatste zich richten tot de Federale Ombudsdienst voor Energie.